GOUT ĐANG GIA TĂNG

– Gout đang gia tăng, đó là sự thật !

– Trong vòng 20 năm qua, tỷ lệ mắc bệnh gout – một loại bệnh viêm khớp gây suy yếu chức năng do ăn thức ăn giàu năng lượng – đã tăng gấp đôi ở Mỹ.1 Không có gì ngạc nhiên, đây là sự gia tăng song song với dịch béo phì đang phát triển.2 Mặc dù bệnh gout là dạng phổ biến nhất của viêm khớp ở nam giới, ảnh hưởng đến 1 đến 2% nam giới ở các nước phương Tây và khoảng 5 triệu nam giới ở Hoa Kỳ3 – Ở Việt Nam, tình trạng viêm khớp do gout này cũng đang gia tăng vì người dân bắt đầu có thói quen ăn thức ăn kiểu phương tây nhiều đạm động vật và dầu mỡ.

Chẩn đoán

– Nhiều người tin rằng họ bị bệnh gout, nhưng thực sự thì không. Họ có thể bị viêm khớp, một số có thể có mức acid uric máu cao, nhưng vấn đề của họ thường là thoái hóa khớp (viêm xương khớp). Bệnh gout được nghĩ đến khi có một khớp xương, kinh điển là ngay gốc của ngón chân cái — đột ngột bị sưng, nóng, đỏ và đau. Tuy nhiên, chẩn đoán cuối cùng được thực hiện bằng cách quan sát dưới kính hiển vi chất lỏng chiết xuất từ một khớp đang sưng đau và tìm thấy tinh thể acid uric (tinh thể urat monosodium).

Nguyên nhân

– Quá trình viêm trong bệnh gout là do sự tích tụ của các tinh thể acid uric trong khớp. Acid uric dư thừa trong cơ thể là do sự gia tăng sản xuất của cơ thể và giảm thải qua thận. Tuy nhiên, nguyên nhân quan trọng nhất là sự gia tăng lượng thức ăn giàu Purin, tiền chất của acid uric. Các phân tử này là một phần tạo nên vật liệu di truyền — DNA và RNA. Cơ bắp của động vật — thịt, gia cầm, cá và hải sản — là những nguồn purin quan trọng nhất. Các nguồn purin thực vật không góp phần vào nguy cơ bị gout. Theo một bài báo cáo trên Tạp chí Y học New England, “Mức tiêu thụ thịt và hải sản cao có liên quan đến việc tăng nguy cơ bị bệnh gút… Ăn vừa đủ các loại rau giàu chất đạm hoặc protein không có liên quan đến tăng nguy cơ bị bệnh gout.” 7 Các thói quen lối sống khác, như uống rượu cũng được cho là góp phần lắng đọng tinh thể acid uric trong khớp.

Giảm cân từ bất kỳ nguyên nhân nào có thể khởi phát Gout

– Tôi đã thấy một vài bệnh nhân của tôi khởi phát bệnh gout sau khi thay đổi sang chế độ ăn uống của chúng tôi.8 Điều này là do việc ly giải acid uric từ mô mỡ trong cơ thể của họ. Những phân tử này có thể di chuyển đến các khớp, nơi chúng có thể tạo thành các tinh thể. Điều này chỉ xảy ra với bệnh nhân có tiền sử bệnh gút trước đó. Ngay cả đối với những người này, nguy cơ bị đợt gout cấp tấn công là rất nhỏ. Tuy nhiên, đối với một số bệnh nhân có quá nhiều nguy cơ và họ có thể chọn thêm một biện pháp bảo vệ hơn nữa bằng cách dùng một loại thuốc – colchicine 0,05 mg mỗi ngày trong khoảng 6 tháng – để loại bỏ khả năng bị gout tấn công trong khi giảm cân.

– Không có gì ngạc nhiên, khi các cơn gout cấp tính tấn công người bệnh thường xuyên hơn kể từ khi phổ biến các chế độ ăn giàu protein động vật (Atkins, South Beach, vv ..) 3. Các loại thực phẩm được khuyến cáo bởi các chế độ ăn ít tinh bột này này có hàm lượng purin rất cao. Thứ hai, các chế độ ăn này gây ra giảm cân nhanh chóng và do đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải phóng acid uric ra khỏi mô mỡ của cơ thể. Cuối cùng, những chế độ ăn này gây ra tình trạng mất nước và tăng thêm sức ép lên thận, điều này khiến người bệnh nhạy cảm hơn với sự gia tăng acid uric.

Điều trị bằng thuốc

– Điều trị sớm, trong vòng 24 giờ, là chìa khóa để giải quyết cơn viêm khớp gout cấp tính. Colchicine là thuốc truyền thống được sử dụng, đặc hiệu đối với bệnh gout hơn là các NSAID.

– Mặc dù nồng độ acid uric trong máu cao là một yếu tố nguy cơ chính cho sự phát triển của bệnh gout, viêm khớp gout cấp tính vẫn có thể xảy ra khi nồng độ acid uric bình thường trong huyết thanh.

– Bệnh nhân bị tổn thương khớp do tăng nồng độ acid uric có thể cần điều trị bằng thuốc giảm acid uric trong cơ thể (như allopurinol). Chỉ đơn thuần có acid uric trong máu cao mà không có viêm khớp hoạt động (hoặc sỏi thận tái phát) không phải là một lý do để điều trị bằng thuốc (bạn vẫn cần phải thay đổi chế độ ăn uống của mình).

Chữa lành hẳn

– Tất cả các khuyến nghị về chế độ ăn uống để ngăn ngừa cơn gout khuyên bạn tránh sử dụng các loại thực phẩm thịt cơ bắp động vật. Một số cơ quan chức năng cũng cảnh báo các thực phẩm có hàm lượng protein cao từ thực vật như đậu, đậu Hà Lan và đậu lăng. Trên thực tế, lượng protein thực vật cao có liên quan đến nguy cơ bệnh gút thấp. Do đó, nếu bệnh nhân tránh các loại thực phẩm động vật, bao gồm một số thực phẩm có hàm lượng protein cao được đề cập ở trên sẽ không gặp rắc rối gì. Dựa trên các nghiên cứu về dân số và cơ chế nhân-quả giữa protein từ cơ bắp động vật và bệnh gout, cho thấy rằng bệnh gout không thể xảy ra ở những người theo một chế độ ăn thuần thực vật tươi sống. Tuy nhiên, hầu hết mọi người có kho trữ lượng lớn acid uric trong các mô của họ nên có thể phải mất vài tháng ăn uống lành mạnh để giảm cân và đào thải axit uric.

Nguồn ” The McDougall Newsletter”

Tham khảo:

1) Arromdee E, Michet CJ, Crowson CS, O’Fallon WM, Gabriel SE. Epidemiology of gout: is the incidence rising? J Rheumatol. 2002 Nov;29(11):2403-6.

2) Lyu LC, Hsu CY, Yeh CY, Lee MS, Huang SH, Chen CL. A case-control study of the association of diet and obesity with gout in Taiwan. Am J Clin Nutr. 2003 Oct;78(4):690-701.

3) Lee SJ, Terkeltaub RA, Kavanaugh A. Recent developments in diet and gout. Curr Opin Rheumatol. 2006 Mar;18(2):193-8.

4) Torralba TP, Bayani-Sioson PS. The Filipino and gout. Semin Arthritis Rheum. 1975 May;4(4):307-20.

5) Johnson RJ, Titte S, Cade JR, Rideout BA, Oliver WJ. Uric acid, evolution and primitive cultures. Semin Nephrol. 2005 Jan;25(1):3-8.

6) Roberts-Thomson RA, Roberts-Thomson PJ. Rheumatic disease and the Australian aborigine. Ann Rheum Dis. 1999 May;58(5):266-70.

7) Choi HK, Atkinson K, Karlson EW, Willett W, Curhan G. Purine-rich foods, dairy and protein intake, and the risk of gout in men. N Engl J Med. 2004 Mar 11;350(11):1093-103.

8) Antozzi P, Soto F, Arias F, Carrodeguas L, Ropos T, Zundel N, Szomstein S, Rosenthal R. Development of acute gouty attack in the morbidly obese population after bariatric surgery. Obes Surg. 2005 Mar;15(3):405-7.

Ths.Bs Hoàng Hiệp dịch